35 năm Văn học Nghệ thuật Bảo Lộc
TRẦN HỮU ĐÔNG
Bảo Lộc là một trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của khu vực phía Nam Lâm Đồng, trước và sau năm 1975 đã có nhiều nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ đến thăm, ngụ lại và có tác phẩm từ Bảo Lộc như: Trịnh Công Sơn, Ngụy Ngữ, Vũ Hoài, Hoàng Ngọc Châu, Đỗ Tư Nghĩa, Lâm Tuyền Tĩnh…
Đầu năm 1985, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện Bảo Lộc thực hiện đặc san “Bảo Lộc chào mừng 10 năm Ngày Giải phóng Bảo Lộc”, đã quy tụ những người viết văn, làm thơ, âm nhạc, nhiếp ảnh tại địa phương như: Hoàng Ngọc Châu, Lâm Tuyền Tĩnh, Hương Thủy, Minh Phúc, Phạm Văn Năm, Phan Dân, Phạm Hữu, Bùi Ngọc Hùng, Nguyễn Hiệp… Đặc biệt khi Hội Văn học Nghệ thuật (VHNT) tỉnh Lâm Đồng được thành lập năm 1987, đã có nhiều hội viên (HV) trở thành HV sáng lập như: Hương Thủy, Hoàng Ngọc Châu, Lâm Tuyền Tĩnh, Nguyễn Thanh Hùng…
Tháng 8-1992, Chi Hội VHNT Bảo Lộc và Nam Lâm Đồng được thành lập, Chi hội trưởng là nhà thơ Lâm Tuyền Tĩnh, với số HV ban đầu ít ỏi nhưng đã thành lập “Câu lạc bộ sáng tác văn học” có 24 thành viên ở Bảo Lộc, huyện Di Linh, Bảo Lâm, Cát Tiên. Qua công tác bồi dưỡng của Chi Hội VHNT Bảo Lộc và Nam Lâm Đồng, đã kết nạp thêm nhiều HV ở các huyện và có đủ các chuyên ngành Văn học, Âm Nhạc, Mỹ thuật, Nhiếp ảnh…
Về Âm nhạc: Đã có nhiều nhạc sĩ tham gia đóng góp các tác phẩm tốt phục vụ phong trào văn hóa, văn nghệ tại địa phương các hội thi, hội diễn của Bảo Lộc và các huyện cũng như tham gia xây dựng các đội văn nghệ đi thi cấp tỉnh và khu vực; trong đó Câu lạc bộ Âm nhạc Bảo Lộc cũng được hình thành, do Phòng Văn hóa - Thông tin Bảo Lộc ra Quyết định, nhạc sĩ Bùi Ngọc Hùng làm Chủ nhiệm, nhạc sĩ Trần Hữu Đông làm Phó Chủ nhiệm. Câu lạc bộ đã kết hợp với Đoàn Thanh niên, ngành Văn hóa của địa phương, tập hợp được nhiều anh chị em yêu âm nhạc thuộc Bảo Lộc, Bảo Lâm, Di Linh… tham gia góp phần tuyên truyền những ca khúc mới, nhạc truyền thống…
Về Nhiếp ảnh: Năm 1997 tại Trung tâm Văn hóa Bảo Lộc đã hình thành “Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Bảo Lộc”, đầu tiên là nhà nhiếp ảnh Phan Văn Đức làm Chủ nhiệm, câu lạc bộ đã tập hợp được nhiều thành viên tham gia sinh hoạt và được bồi dưỡng kết nạp vào Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, câu lạc bộ đã kế thừa và và phát triển hoạt động hữu ích. Đến nay Chủ nhiệm mới là nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Văn Thương. Đây chính là nơi đã sản sinh ra nhiều nghệ sĩ tài năng của thành phố Bảo Lộc và các huyện phía Nam.
Về Mỹ thuật: Đã tập hợp được nhiều nghệ sĩ Mỹ thuật các nhà điêu khắc hội họa tham gia; trong đó họa sĩ Phạm Mùi đã góp sức tích cực hình thành phong trào sáng tác mỹ thuật đạt kết quả rất tốt. Đến nay, đã kết nạp thêm được các họa sĩ Mỹ thuật như: Lê Hoàng, Lâm Trọng Tường…
Tháng 10-2009, Chi hội VHNT Đạ Tẻh được hình thành, do tách ra từ chi hội Bảo Lộc, nhà văn Thanh Hương làm Chi hội trưởng, phụ trách địa bàn Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên, Chi hội VHNT Bảo Lộc và Nam Lâm Đồng còn phụ trách các địa bàn thành phố Bảo Lộc, huyện Di Linh và huyện Bảo Lâm. Qua 6 kỳ Đại hội, Chi hội Bảo Lộc đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, là nòng cốt phong trào sáng tác nghệ thuật, công tác xây dựng tổ chức được quan tâm và tạo được ảnh hưởng tương đối tích cực. Hiện nay, nhà văn Ninh Thế Hùng Chi hội trưởng, tổng số 42 HV; trong đó chuyên ngành Văn học có 19 HV, chuyên ngành Âm nhạc có 8 HV, chuyên ngành Nhiếp ảnh có 11 HV, chuyên ngành Mỹ thuật có 4 HV.
Những dấu ấn lớn của hoạt động VHNT Bảo Lộc
Là một trong các tổ chức tham gia tích cực thực hiện Đặc san “Bảo Lộc 25 năm một chặng đường - Kỷ Niệm 25 năm giải phóng Bảo Lộc Lâm Đồng”; đặc san “Di Linh lấp lánh sắc màu”, đánh dấu 25 năm xây dựng và phát triển của huyện Di Linh; Đặc san “Bảo Lộc thành phố tương lai”, kỷ niệm 10 năm thành lập thị xã Bảo Lộc; “Tuyển tập văn học nghệ thuật” do nhà văn Hoàng Ngọc Châu chủ biên, với nhiều thể loại tác phẩm về văn xuôi, âm nhạc, thơ, ảnh nghệ thuật; “Tuyển tập VHNT B’Lao”, do nhà văn Khuất Thanh Chiểu chủ biên, với 32 tác phẩm văn xuôi, 25 bài thơ, 16 ảnh nghệ thuật, 4 tác phẩm hội họa và một số tác phẩm âm nhạc…
Tính từ năm 1992 đến năm 2021, chi hội đã đề nghị Hội VHNT tỉnh Lâm Đồng tài trợ và công bố 18 tác phẩm văn học, 4 đĩa nhạc của các HV, 3 cuộc Triển lãm hội họa về phát triển nhiếp ảnh, các HV cũng đã tự công bố nhiều tác phẩm văn học, âm nhạc, mỹ thuật và nhiếp ảnh. Hàng năm chi hội đều có tác giả đạt Giải tác phẩm chất lượng cao đăng trên Tạp chí Lang Bian ở tất cả các thể loại, có nhiều tác giả đạt Giải trong Cuộc thi sáng tác VHNT do Hội VHNT tỉnh Lâm Đồng, Hội Nhạc sĩ Việt Nam… tổ chức, được cấp nhiều Bằng khen, Giấy chứng nhận cho các nhạc sĩ như: Thu Hường, Trần Khánh Nam đã có nhiều tác phẩm chất lượng tốt. Các nghệ sĩ nhiếp ảnh đã tham gia nhiều cuộc triển lãm khu vực, quốc gia, quốc tế và đạt nhiều Giải thưởng có giá trị cao; năm 2005 nhà văn Nguyễn Khương Trung đạt Giải C Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, với tác phẩm “Đất Đình Gừng”. Năm 2021 Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam đã trao Giải Khuyến khích cho nhà văn Nguyễn Khương Trung, với tập truyện ngắn “Đảo đàn bà” và nhà văn Ninh Thế Hùng với tác phẩm khảo cứu Văn nghệ Dân gian “Ca dao của người Mạ”, Hội Nhạc sĩ Việt Nam cũng trao Giải Nhì Âm nhạc cho nhạc sĩ Thu Hường, với ca khúc “ Vòng tay của mẹ”…
Về tổ chức: Chi hội Bảo Lộc đã xây dựng thêm được lực lượng HV gấp 10 lần ban đầu để đủ điều kiện tách thêm Chi hội VHNT Đạ Tẻh, tương lai sẽ tách thêm chi hội VHNT huyện Di Linh. Chất lượng HV ngày một nâng cao ở các chuyên ngành, có 9 HV Trung ương/ 42 HV.
Kính tri ân các VNS: Nhạc sĩ Trọng Thủy, nhà thơ Hoàng Ngọc Châu, nhà thơ Lâm Anh, nhạc sĩ Bùi Ngọc Hùng, nhạc sĩ Võ Văn Hoanh… đã đóng góp xây dựng chi hội.
35 năm qua, Chi Hội VHNT Bảo Lộc là một trong những chi hội được hình thành ngay từ khi Hội VHNT tỉnh Lâm Đồng mới được thành lập; từ đó đến nay chi hội luôn là nơi tập hợp những người yêu thích sáng tác VHNT tại địa phương, là nơi các HV trao đổi kinh nghiệm sáng tác trên tinh thần xây dựng, tôn trọng, thẳng thắn, chân thành, cùng giúp nhau để phát triển VHNT. Chi hội cũng đã tạo điều kiện để HV tiếp cận nhiều hơn với thực tiễn cuộc sống, sáng tạo nhiều tác phẩm VHNT có giá trị, phản ánh được thực tế hơi thở cuộc sống đang dần đổi mới và phát triển tại địa phương; tiếp tục đóng góp vào sự nghiệp VHNT của tỉnh nhà. Chi hội được lãnh đạo các huyện và thành phố Bảo Lộc quan tâm đánh giá tốt, giúp đỡ kịp thời, hỗ trợ kinh phí hoạt động hằng năm.
Chi hội có số HV lớn tuổi, đau yếu, không thường xuyên sáng tác và tham gia sinh hoạt; một số HV tinh thần sáng tạo ít đổi mới, ảnh hưởng bởi các hoạt động kinh tế nên thiếu tập trung dồn sức cho việc sáng tạo VHNT… Chi hội cũng gặp nhiều khó khăn trong thời gian dịch bệnh kéo dài…
Công tác điều hành tổ chức tuy có cố gắng nhưng có thời điểm chưa tập trung, nên việc sáng tạo của HV mang tính thụ động, ít được định hướng, các đợt tập trung học tập nghị quyết cũng còn vắng, một số HV chưa tham gia đầy đủ. Ngoài ra còn có lý do khách quan đó là HV ở rải rác xa trung tâm, dịch bệnh, kinh phí ít, hoạt động còn hạn chế nên các đợt đi thực tế sáng tác chưa được nhiều.
Mục tiêu 5 năm tới:
Tập trung công tác chuẩn bị đại hội chi hội, nhiệm kỳ trong năm 2022; phát động và tạo điều kiện cho HV tham gia các hoạt động sáng tác theo tình hình thực tế của tỉnh nhà và nhu cầu của đông đảo người yêu VHNT tại địa phương,
Tiếp tục làm tốt công tác phát triển HV trẻ ở các chuyên ngành; kiện toàn tổ chức chi hội hợp lý hơn, sinh hoạt theo chuyên ngành.
Khắc phục các mặt nhược điểm, hạn chế của nhiệm kỳ qua, xây dựng một đội ngũ văn nghệ sĩ có tinh thần đổi mới sáng tạo, luôn gương mẫu tham gia xây dựng Chi hội VHNT Bảo Lộc ngày một vững mạnh toàn diện, triển khai các chủ trương Nghị quyết của Hội VHNT tỉnh nhà đem lại sinh khí phấn khởi tin tưởng.
Bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tế:
Tổ chức Hội VHNT phải thật sự chặt chẽ, có tinh thần trách nhiệm cao, giúp đỡ HV tham gia sáng tác thường xuyên. Trước hết là Ban Chấp hành Chi hội phải đầu tàu gương mẫu và có sự hy sinh đóng góp công sức, có tâm và trách nhiệm cao với công việc chung của chi hội.
Bồi dưỡng, động viên mỗi HV có tinh thần sáng tạo tự chủ và luôn đổi mới trong sáng tác, thích ứng với tình hình của của địa phương và định hướng của Hội VHNT tỉnh Lâm Đồng thì hiệu suất tác phẩm, chất lượng sẽ nâng tầm hơn so với các địa phương khác.
Biết sử dụng có hiệu quả nguồn kinh phí hỗ trợ trợ từ Hội VHNT tỉnh Lâm Đồng và tranh thủ nguồn kinh phí hỗ trợ tại địa phương, tạo điều kiện để kịp thời có những Giải thưởng khích lệ tinh thần sáng tạo động viên các HV đóng góp xuất sắc thì phong trào văn nghệ mới phát triển bền vững./.
